Przewrotny czarodziej Keret

Z Keretem spotkałam się kiedyś podczas lektury „Bluszcza” i gdzieś w podświadomości czytelniczej został, by powrócić teraz ze zbiorem opowiadań zatytułowanym Tęskniąc za Kissingerem. I cieszę się, że w końcu po niego sięgnęłam, bo okazuje się, że lepiej późno poznać Kereta niż wcale.

Świat kreowany przez autora jest nieprzewidywalny i często okrutny. Opisywana przestrzeń łączy ze sobą realizm i magię. Bohaterowie zatrzymali się w pewnym momencie życia i nie potrafią ruszyć do przodu (Materiał, z jakiego zrobione są sny), często mylą pojęcie miłości z pożądaniem i pragnieniem osiągnięcia satysfakcji seksualnej (Stój!). W świecie Kereta bohater tak bardzo przyzwyczaja się do samotności i obawia zranienia, że wybiera życie w pojedynkę i odrzuca szansę na miłość (Krople). Potrafi też przez długi czas idealizować obiekt westchnień, by na koniec nie osiągnąć spełnienia i pozostać rozczarowanym (Łże-Wenus). Istnieją tu czarodzieje, których czary wcale nie chronią przed bólem złamanego serca (Szkoła dla czarodziejów), a zamiast królika z kapelusza wyciągają martwe noworodki (Sztuczka z kapeluszem). Brutalność i okrucieństwo wkraczają bezpardonowo na scenę w najmniej oczekiwanym momencie. Podczas lektury czytelnik zostaje uraczony przewrotnymi rozwiązaniami i zaskakującymi zakończeniami akcji. Tylko tu anioł okazuje się być śmiertelnikiem, któremu jedynie wyrosły skrzydła, a zawodowy morderca ma obiekcje przed wykonaniem zlecenia.

Keret obserwując współczesny świat, wybiera to co trudne, bolesne i niejednoznaczne. Następnie z precyzją i przewrotnością zniekształca, odkrywając nowe znaczenia i oblicza tego, co bliskie każdemu człowiekowi. W ten sposób dobro może być udręką, człowiek ulega zezwierzęceniu, a przedmioty i zjawiska otrzymują cechy ludzkie.

W Tęskniąc za Kissingerem Keret pokazał się jako mistrz krótkiej formy. A podczas czytania rodzi się nagła potrzeba sprawdzenia, czy świat za oknem jest wciąż taki sam, jaki był zanim przystąpiło się do lektury. Odpowiedź może okazać się zaskakująca.  

Etgar Keret, Tęskniąc za Kissingerem, przeł. Agnieszka Maciejowska, wyd. W.A.B., Warszawa 2008.